Dramadriehoek
Dramadriehoek
De Dramadriehoek (ook wel Reddingsdriehoek of Karpman-driehoek genoemd), is een persoonlijkheidsmodel dat inzicht geeft in het gedrag van jezelf en van anderen.
Dit model gaat uit van drie rollen die je tijdens interacties met anderen kunt aannemen.
Sommige mensen wisselen wel eens van rol, maar de meesten hebben een voorkeur.
Het drama
Miskenning en afhankelijkheid
Het drama ontstaat omdat niemand op een gelijkwaardige met elkaar communiceert.
En in iedere rol uit de dramadriehoek zit een miskenning.
De Aanklager en Redder miskennen anderen.
Het slachtoffer miskent zichzelf.
De spelers in dit spel houden elkaar vast in een wurggreep van machteloosheid en afhankelijkheid.
Het favoriete drama spel
De communicatie
De aanvallende partner
Stel, je bent al jaren gelukkig met die ene.
Jullie hebben zelden woorden, maar als er ruzie is, spatten de vonken ervan af.
Steeds weer vervallen jullie in de zelfde patronen hij valt aan, jij schiet in de verdediging.
Je hoort dezelfde argumenten/verwijten keer op keer voorbij komen.
Je vraagt je af of jullie ooit normaal met elkaar kunnen communiceren?
Wat dan te doen, wat te laten?
De Vredesdriehoek(neutraal)
Interventie: van uiterste naar neutraal terrein
Als je merkt dat je in 1 van de hoeken van de dramadriehoek bent geschoten, kun je eruit stappen door het onderliggende gevoel te benoemen.
Bij de ruzie met je partner kun je bijvoorbeeld zeggen: ''Ik merk als je zo boos doet dat ik me er machteloos door voel'''.
Daarna kun je verder bespreken hoe jullie verder gaan.
Ook als Aanklager (boosheid) of Redder ( verantwoordelijkheid nemen voor de ander) kun je je eigen gedrag benoemen en aangeven dat het niet zo constructief is.
De redder
De hulpvaardige adviseur
De redder heeft de behoefte om snel en vaak ongevraagd advies te geven.
Hij/Zij vindt het fijn om nodig te zijn en gaat er stiekem van uit dat de ander zichzelf niet kan helpen.
In die zin plaats hij/zij zich boven het slachtoffer.
De redder voelt zich erg verantwoordelijk voor anderen.
De kenmerken:
Ongevraagd helpen
Altijd goede raad en advies in de vorm van oplossingen
De les van de redder is dat iedereen verantwoordelijk is voor zijn eigen leven.
De aanklager
De boze betweter
De aanklager is regelmatig boos of aanvallend.
Hij/Zij ziet snel een oplossing, maar is boos op de veroorzaker van het probleem.
Of hij/zij voelt zich machteloos en schopt daarom tegen alles aan, zonder echt bij te dragen aan een oplossing.
De kenmerken:
Boosheid
Bestraffend
Verwijtend
De les van de aanklager is kiezen: Wat klaagt hij/zij aan, wat accepteert hij/zij.
Het slachtoffer
De hulpeloze en machteloze
Het slachtoffer voelt zich snel machteloos.
Het slachtoffer is sterk in het vragen van aandacht en het beroep doen op anderen.
Daarmee neemt hij/zij zelf geen verantwoordelijkheid voor de eigen problemen.
De kenmerken:
Passief en afwachtend
Toont zich hulpeloos
De les van het slachtoffer is te leren toe te kunnen met minder aandacht en zelf verantwoordelijkheid te nemen.